Schroniska oraz bacówki PTTK w Beskidzie Żywieckim – popularne szlaki dojściowe

W poniższym przewodniku przedstawiłem praktyczne informacje o najważniejszych schroniskach turystycznych PTTK w Beskidzie Żywieckim. W zestawieniu uwzględniłem zarówno klasyczne schroniska, jak i typowe dla regionu bacówki – czyli niewielkie obiekty o szczególnie kameralnym klimacie. Nie uwzględniłem natomiast innych obiektów noclegowych jak np. chatki studenckie czy schroniska prywatne. O nich będzie osobny artykuł.

---

Lista schronisk i bacówek PTTK w Beskidzie Żywieckim

Oto lista schronisk oraz bacówek PTTK w Beskidzie Żywieckim.

• Schronisko PTTK Wielka Racza
• Schronisko PTTK na Przegibku
• Bacówka PTTK na Wielkiej Rycerzowej
• Bacówka PTTK na Krawcowym Wierchu
• Schronisko PTTK na Hali Boraczej
• Schronisko PTTK na Hali Rysiance
• Schronisko PTTK na Hali Lipowskiej
• Schronisko PTTK na Hali Miziowej
• Schronisko PTTK Markowe Szczawiny
• Schronisko PTTK na Hali Krupowej.

---

Jak dojść do schronisk i bacówek w Beskidzie Żywieckim?

Schronisko PTTK na Wielkiej Raczy

Położenie: w Worku Raczańskim, w masywie Wielkiej Raczy (1236 m n.p.m.), blisko granicy słowackiej, ok. 8 km od Rycerki Górnej.
Warunki i usługi: Schronisko dysponuje ponad 50 miejscami noclegowymi w pokojach kilkuosobowych, bufetem serwującym dania kuchni turystycznej. Trochę ponad schroniskiem znajduje się niewielka platforma widokowa z ciekawą panoramą. Obok schroniska można również rozbić namiot i jest miejsce na ognisko.
Popularne szlaki wejściowe:

• czerwony szlak ze Zwardonia: długość 15 km, czas przejścia około 5:00 h, około 1000 m przewyższenia. Szlak długi i momentami dość wymagający np. ostatnie podejście pod Wielką Raczę, ale umożliwiający dojście do schroniska od stacji kolejowej w Zwardoniu. Dodatkowo jest on niezwykle widokowy, zwłaszcza w swojej pierwszej części. Kolejny plusem szlaku czerwonego ze Zwardonia jest to, że zwykle jest on prawie pusty, więc jeśli chcecie odpocząć od ludzi, to będzie to dobry wybór.
• szlak żółty z Rycerki Kolonii: długość 5 km, czas przejścia około 2:00 h, około 560 m przewyższenia. Najszybsza trasa umożliwiająca dojście do schroniska z przysiółka Rycerka Kolonia. Samochodem można podjechać praktycznie do momentu, gdzie szlak wchodzi do lasu (unikniemy wtedy sporej ilości asfaltu). Tam znajduje się duży parking, wiata oraz miejsce na ognisko. Do Kolonii można również dojechać komunikacją zbiorową. Polecam ten szlak rowerzystom, którzy chcą dostać się do schroniska, gdyż umożliwia wjazd „w siodle” praktycznie przez cały czas, jak również rodzinom z dziećmi.

Schronisko PTTK na Przegibku

Położenie: Na skraju rozległej polany pomiędzy szczytami Bendoszki Wielkiej i Bendoszki Małej, w przysiółku Rycerki o tej samej nazwie co schronisko. Położone na wysokość ok. 1000 m n.p.m.
Warunki i usługi: Przytulne schronisko, 38 miejsc noclegowych, bufet, boisko do siatkówki, miejsce na ognisko, zimą jest popularne wśród narciarzy. W bufecie polecam szczególnie kluski z mięsem!
Popularne szlaki wejściowe:

• zielony szlak z Rycerki Kolonii: długość 3,5 km, czas przejścia 1:30 h, około 380 m przewyższenia. Szlak rozpoczynam się w tym samym miejscu co szlak w kolorze żółtym na Wielką Raczę (patrz schronisko wyżej), czyli w przysiółku Kolonia. Można tam dojechać komunikacją zbiorową np. z Rajczy. Szlak polecany dla rodzin z dziećmi, umożliwiający szybki dojście do schroniska.
• szlak niebieski z Soli: długość 11,5 km, czas przejścia 4:30 h, około 1000 m przewyższenia.
  Szlak rozpoczyna się na stacji kolejowej w Soli, co umożliwia łatwy dojazd (lub powrót). Natomiast jest on dość długi i wymagający, gdyż rozpoczynamy wędrówkę w niskopołożonej dolinie. Warto natomiast go wybrać, gdyż widoki z poszczególnych punktów, zwłaszcza z Parszywki Wielkiej i Bendoszki Wielkiej są warte każdego metra podejścia. Dodatkowo przechodzimy przez Przysłop Potócki, niezwykle klimatyczną bazę namiotową prowadzą przez SKPG Harnasie – baza jest czynna przez całe wakacje.
• szlak zielony z Joneczkowych Rycerek: długość 3 km, czas przejścia 1:20 h, około 330 m przewyższenia. Ten szlak to przedłużenie szlaku zielonego z punktu pierwszego, tylko podchodzimy od doliny położonej bardziej na wschód. To najkrótsze podejście do schroniska na Przegibku. Tak naprawdę szlak rozpoczyna się już w Rycerce Dolnej i przez długi czas ciągnie się doliną potoku Rycerki, asfaltową drogą. Najlepiej zatem podjechać aż do końca doliny i tam rozpocząć wędrówkę.

➽ Uwaga: Oby dwa schroniska tj. schronisko na Wielkiej Raczy oraz schronisko na Przegibku, można odwiedzić podczas fajnej, całodniowej wycieczki. Samochód zostawiamy na parkingu w Rycerce Kolonii, wchodzimy szlakiem żółtym na Wielką Raczę (opisany wyżej), następnie grzbietowym szlakiem czerwonym wędrujemy na Przegibek i schodzimy szlakiem zielonym (również opisany wyżej) do parkingu w Rycerce Kolonii. Cała trasa ma około 20 km i powinna zająć około 6-7 h. Polecam serdecznie taką pętlę.

Bacówka PTTK na Wielkiej Rycerzowej

Położenie: Na Hali Rycerzowej (1120 m n.p.m.), kilkaset metrów poniżej szczytu Wielkiej Rycerzowej.
Warunki i usługi: Kameralna bacówka tzw. moskałówka od nazwiska Edwarda Moskały, który był inicjatorem budowy tego typu schronisk w Beskidach. 34 miejsca noclegowe, bufet, pole namiotowe. Bacówka znana z fantastycznych wschodów i zachodów słońca, a także z legendarnych już racuchów z jagodami.
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak żółty lub szlak czarny z Soblówki: długość od 4.5 km do 5.5 km, czas przejścia około 2:00 h, przewyższenie około 500 m. Najkrótszy szlak do bacówki na Wielkiej Rycerzowej prowadzi ze wsi Soblówka. Możemy wybrać szlak żółty lub czarny. Żółty jest nieco krótszy i moim zdaniem atrakcyjniejszy od czarnego. Z Soblówki prowadzą jeszcze inne szlaki i nimi też, ale nie bezpośrednio, dostaniemy się do schroniska np.  szlakiem niebieskim na Przełęcz Kotarz, a następnie szlakiem zielonym do bacówki.
• szlak czerwony ze stacji kolejowej Rycerka: długość 12 km, czas przejścia 4:30 h, przewyższenie 857 m. Wędrówkę można również rozpocząć z przystanku kolejowego Rajcza Centrum, natomiast szlak faktycznie rozpoczyna się przy stacji kolejowej Rycerka, co ułatwia dojazd w Beskidy i rozpoczęcie wędrówki do bacówki. Trasa dość długa, ale obfitująca we wspaniałe widoki i raczej rzadko uczęszczana. Przechodzimy przez przysiółek Młada Hora, gdzie kiedyś istniał ciekawy obiekt noclegowy, schronisko PTT Chyz u Bacy, zamknięte w 2011 roku.
• szlak zielony z Ujsołów: długość 10 km, czas przejścia 4:00 h, przewyższenie 873 m. Szlak dość trudny, zwłaszcza pierwsze podejście na Muńcuł jest wymagające. Natomiast po zdobyciu szczytu można rozkoszować się wspaniałymi panoramami na rozległej hali, pozostałości po pasterstwie w Beskidach (na skraju polany istnieje nawet bacówka/szałas). Szlak po zdobyciu szczytu przebiega brzegiem rezerwatu Muńcuł, w którym wczesną wiosną przepięknie zakwita śnieżyczka przebiśnieg.

➽ Uwaga: Wszystkie opisane wyżej schroniska znajdują się w tzw. Worku Raczańskim. Łączy je szlak w kolorze czerwonym , którym można zaplanować wędrówkę od stacji kolejowej w Zwardoniu, przejść nim na Wielką Raczę, następnie na Przegibek i Wielką Rycerzową i zejść do stacji kolejowej w Rycerce lub Rajczy. Większa część tego szlaku została opisana przy dojściach do każdego z obiektów.

Bacówka PTTK na Krawcowym Wierchu

Położenie: Na Hali Krawcula (1071 m n.p.m.), pod szczytem Krawców Wierch, powyżej wsi Glinka, niedaleko granicy z Orawą.
Warunki i usługi: Około 40 miejsc w pokojach kilkuosobowych, bufet, miejsce na ognisko, niezapomniany klimat szałasu pasterskiego.
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak żółty z Glinki: długość 5,7 km, czas przejścia około 2:00 h, przewyższenie 460 m. Szlak rozpoczyna się w miejscowości Glinka, tuż za Geoparkiem. Szlak początkowo dość ostro podchodzi asfaltową drogą odchodzącą od doliny rzeki Glinki. Po podejściu pod szczyt Kubiesówki, przechodzi w bardzo przyjemny szlak grzbietowy, który powoli wspina się do bacówki na Hali Krawcula.
• szlak niebieski z Przełęczy Glinka: długość 3 km, czas przejścia około 1:15 h, przewyższenie 268 m. Ten wariant dojścia do bacówki jest chyba najpopularniejszy i zdecydowanie najkrótszy. Jest on chętnie wybierany, gdyż po pierwsze znaczną różnicę wysokości pokonujemy samochodem (przełęcz jest na wysokości 845 m n.p.m.), a po drugie, na granicznej Przełęczy Glinka, znajduje się spory i bezpłatny parking, więc nie na problemów z parkowaniem. Dlatego polecam go np. rodzinom z mniejszymi dziećmi i seniorom.
• szlak niebieski ze Złatnej: długość 5 km, czas przejścia około 2:00 h, przewyższenie 450 m. Kontynuacja szlaku niebieskiego z punkty wyżej. Do bacówki możemy podejść od północy, czyli od doliny potoku Bystra, który przepływa przez wieś Złatna. Trudność tego wariantu jest porównywalna do żółtego szlaku z Glinki.

Schronisko PTTK na Hali Boraczej

Położenie: na Hali Boraczej (854 m n.p.m.), w grzbiecie odchodzącym od Redykalnego Wierchu, nad Żabnicą. Często przechodzi się przez Halę Boraczą w drodze do innych schronisk tego pasma tj. schroniska na Hali Lipowskiej i na Hali Rysianka, o czym będzie za chwilę.
Warunki i usługi: Dysponuje ponad 60 miejscami, kuchnią turystyczną i bufetem słynącym z jagodzianek. Do tego duży taras, sporo miejsc na zewnątrz, a w środku sala kominkowa.
Popularne szlaki wejściowe:

• czarny szlak z Żabnicy Skałki: długość 3 km, czas przejścia około 1:15 h, przewyższenie 274 m. Najkrótsza i najszybsza trasa do schroniska na Hali Boraczej. Samochód można zostawić na sporym parkingu przy sklepie. Następnie szlak biegnie drogą asfaltową, która jest drogą dojazdową do schroniska i należy uważać na samochody. Końcowy odcinek prowadzi już w lesie, momentami dość stromo i wyprowadza nas na skraj Hali Boraczej. Tutaj odbijamy w prawo, do już widocznej bryły schroniska.
• szlak niebieski z Żabnicy: długość 7 km, czas przejścia 2:45 h, przewyższenie 545 m. Szlak niebieski, podobnie jak czarny, również zaczyna się w Żabnicy, ale znacznie bliżej Węgierskiej Górki. To chyba jeden z bardziej widokowych szlaków w paśmie Romanki i Lipowskiego Wierchu, głównie za sprawą wspaniałych polan w okolicach szczytu Prusów. Szczyt Prusowa jest długi i płaski, więc wędrówka, już po jego zdobyciu, jest niezwykle przyjemna. Potem zostaje już tylko zejście do schroniska.
• szlak zielony z Milówki: długość 7.3 km, czas przejścia 2:30 h, przewyższenie 423 m. Szlak z Milówki na Halę Boraczą, umożliwia dojście do schroniska, od dobrze skomunikowanej z Aglomeracją Śląską, stacji kolejowej w Milówce. Szlak przed długi czas biegnie doliną Milowskiego Potoku i niestety na tym etapie jest sporo asfaltu. Następnie dość ostro wspina się pod halę, na której znajduje się schronisko.
• szlak niebieski z Rajczy: długość 7.5 km, czas przejścia około 3:00 h, przewyższenie 532 m. Podobnie jak wyżej, tutaj również rozpoczynamy wędrówkę na stacji kolejowej, ale w Rajczy – łatwy dojazd i powrót. Szlak od początku jest dość stromy, gdyż musimy podejść na zbocza Suchej Góry (bez zdobywania szczytu). Następnie szlak robi się już bardziej płaski i dochodzi do schroniska na Hali Boraczej.

➽ Uwaga: wycieczki nie trzeba kończyć w schronisku na Hali Boraczej. Każdy szlak dojściowy do tego schroniska, możecie wykorzystać jako początek wędrówki do obiektów opisanych poniżej tj. schroniska na Hali Rysianka i na Hali Lipowskiej. Z Hali Boraczej możecie wybrać szlak w kolorze zielonym (czas przejścia to 2.00 h) lub rekomendowany wariant przez Redykalny Wierch, szlakiem w kolorze czarnym , a następnie żółtym (czas przejścia to również około 2.00h).

Schronisko PTTK na Hali Rysiance

Położenie: Hala Rysianka (1290 m n.p.m.), na zboczach szczytu o tej samej nazwie.
Warunki i usługi: 70 miejsc noclegowych, bufet otwarty od 8:00 do 19:00, sala jadalna i spora ilość ławek na zewnątrz, a to wszystko z panoramą na Tatry. Dodatkowo pole namiotowe i miejsce na ognisko.
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak zielony z Żabnicy Skałki: długość 6.5 km, czas przejścia 2:45 h, przewyższenie około 687 m. Szlak rozpoczyna się w tym samym miejscu, co podejście czarnym szlakiem na Halę Boraczą (duży parking przy sklepie). Przez 2 km szlak podąża asfaltową drogą, w górę potoku Żabnica. Następnie skręca ostro w prawo i stromym podejściem kieruje się przez las w kierunku Hali Pawlusiej. Niektóre przewodniki podają, że jest to jeden z bardziej stromym fragmentów w Beskidzie Żywieckim. Na przepięknej Hali Pawlusiej, zlokalizowanej pomiędzy szczytem Romanki i Rysianki, szlak skręca w prawo i po około 20-25 minutach wyprowadza nas pod schronisko.
• szlak czerwony z Węgierskiej Górki: długość 16.5 km, czas przejścia 6:00 h, przewyższenie 1108 m. Fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego w Beskidzie Żywieckim. Wędrówkę rozpoczynamy na stacji kolejowej w Węgierskiej Górce. Szlak biegnie przez chwilę drogą, aby na wysokości Schronu Wędrowiec, z czasów II Wojny Światowej, skręcić w lewo w kierunku szczytu Bukowina. To w jego sąsiedztwie znajdują się kolejne pozostałości bunkrów z czasów kampanii wrześniowej 1939r. Następnie szlak biegnie praktycznie równolegle do Doliny Żabnicy, wspinając się na szczyt Abrahamowa. Trochę poniżej szczytu znajduje się Stacja Turystyczna Abrahamów, gdzie można zatrzymać się na posiłek. Po niecałej godzinie wędrówki trafiamy na niezwykle klimatyczną Stację Turystyczną Słowianka, przy której działa niewielki sklep. Stacja oferuje również noclegi. Po minięciu Słowianki mamy krótki fragment równego szlaku, który przechodzi w dość stromy trawers stoków Romanki. To właśnie w tym miejscu znajdziemy łańcuchy ułatwiające podejście na wysoką półkę skalną. To jedyne, obok Babiej Góry, miejsce w Beskidach, gdzie występują łańcuchy. Po minięciu tego miejsca czeka nas krótkie podejście na Halę Pawlusią, z której czeka krótki spacer w kierunku schroniska.
• szlak czarny ze Złatnej Huty: długość 4.3 km, czas przejścia 1:55 h, przewyższenie 513 m. Najkrótszy wariant dojścia do schroniska na Hali Rysianka. Szlak rozpoczyna się praktycznie na końcu doliny potoku Bystra, we wsi Złatna. Znajdują się tam ciekawe ruiny pieca hutniczego – był to piec, w którym pod okiem fachowców z Czech i Moraw, produkowano szkło okienne, kieliszki, naczynia i inne wyroby szklane (stąd Złatna Huta). Od dużego parkingu szlak wiedzie szeroką drogą przez las, a w końcowym etapie przechodzi praktycznie całą halę i wyprowadza nas pod szczyt, gdzie znajduje się schronisko.
• szlak niebieski z Sopotni Wielkiej: długość 6 km, czas przejścia 2:25 h, przewyższenie 559 m. Gdyby nie asfaltowy początek, to byłby to jeden z piękniejszych szlaków w Beskidzie Żywieckim. Szlak rozpoczyna się nieco powyżej wodospadu i biegnie drogą w górę doliny przez około 2 km. Następnie szlak wchodzi w las, a wąska ścieżka, zakosami, które raz po raz przecinają malownicze cieki wodne, podchodzi pod skraj hali, na której znajduje się schronisko. Polecam szczególnie jesienią!

➽ Uwaga: każdy opisany powyżej szlak, można wykorzystać jako szlak dojściowy do kolejnego schroniska na liście, tj. schroniska na Hali Lipowskiej. Oba obiekty dzieli mniej więcej 10-minutowy spacer, co czyni jej najbliżej położonymi schroniskami w Beskidach!

Schronisko PTTK na Hali Lipowskiej

Położenie: Hala Lipowska (1324 m n.p.m.), na zboczach Lipowskiego Wierchu. Pomiędzy Redykalnym Wierchem a Romanką.
Warunki i usługi: 50 miejsc noclegowych, bufet, klimatyczna jadalnia. Bardzo smaczne jedzenie (w mojej opinii lepsze niż to na Rysiance – polecam schabowego!)
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak żółty z Rajczy przed dolinę Nickuliny: długość 12.6 km, czas przejścia 4:45 h, przewyższenie 869 m. Przyjemna szlak umożliwiający dojście do schroniska od stacji kolejowej Rajcza – łatwy dojazd lub powrót. Na początku szlak kieruje się główną drogą w kierunku centrum Rajczy, aby następnie skręcić ostro w lewo w dolinę potoku Nickulina. Tutaj również czeka nas trochę asfaltu. Po drodze mijamy spory próg wodny, który tworzy efektowny wodospad, a także szkolne schronisko młodzieżowe w Rajczy – Nickulinie (bardzo przyjemny nocleg). To właśnie na wysokości schroniska szlak zaczyna się robić zdecydowanie bardziej interesujący. Na wysokości przysiółka Kręcichłosty skręcamy w lewo i rozpoczynamy wspinaczkę długim ramieniem odchodzącym od Redykalnego Wierchu. W okolicach przysiółka znajduje się kolejny ciekawy obiekt noclegowy tj. Chatka Studencka na Zagroniu, którą opiekuje się SKPB Katowice. Ostatni etap szlaku to podejście wspaniałą Halą Redykalną, aż pod Redykalny Wierch (na szczyt nie wchodzimy), a następnie przejście jednym z piękniejszych szlaków w Beskidzie Żywieckim tj. fragment w kierunku schroniska na Hali Lipowskiej. Szlak prowadzi w miarę równo, brzegiem malowniczych hal czyli Hali Bacmańskiej i Hali Bieguńskiej, z których roztaczają się widoki w kierunku Magury Orawskiej, a także Tatr.
• szlak niebieski ze Złatnej: długość 9 km, czas przejścia 3:30 h, przewyższenie 740 m. Szlak rozpoczyna się w centrum miejscowości i przez około 1 km podąża w górę doliny potoku Bystra. Następnie skręca w lewo i wspina się na stoki Bacmańskiej Góry. Końcowy etap to dość strome podejście halą pod drzwi schroniska. Ze Złatnej, na Halę Lipowską, prowadzi jeszcze jeden szlak. Rozpoczyna się w Złatnej Hucie i umożliwia najszybsze podejście do schroniska. Znaki czarne, żółte, a na koniec niebieskie.

➽ Uwaga: do schroniska na Hali Lipowskiej dojdziecie również, wykorzystując wszystkie szlaki prowadzące do schroniska na Rysiance. Oba obiekty dzieli około 10 – minutowy spacer. Dodatkowo warto sprawdzić również szlaki, które prowadzą od schroniska na Hali Boraczej, gdyż nimi również dostaniemy się do opisanego wyżej obiektu.

Schronisko PTTK na Hali Miziowej

Położenie: Hala Miziowa (1330 m n.p.m.), u podnóża Pilska.
Warunki i usługi: Ponad 90 miejsc noclegowych, bufet oraz przestronna jadalnia, dyżurka GOPR powyżej budynku schroniska, spory ośrodek narciarski
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak czerwony z Przełęczy Glinne: długość 5 km, czas przejścia około 2:00 h, przewyższenie 500 m. Najszybsza i najkrótsza trasa, aby dojść do schroniska na Hali Miziowej. Szlak rozpoczyna się na wysoko położonej przełęczy, więc również przewyższenie do pokonania nie jest bardzo duże. Ruszamy od parkingu grzbietem granicznym, który opada w kierunku przełęczy od szczytu Pilska. Dokładnie w połowie szlaku, po godzinie wędrówki, mamy możliwość odbicia na szlak niebieski , którym wejdziemy na szczyt Pilska. My natomiast pozostajemy na szlaku czerwonym, którym dotrzemy do schroniska. Warto zaznaczyć, że wybierając to wejście, będziemy poruszać się fragmentem Głównego Szlaku Beskidzkiego.
• żółty szlak z Korbielowa: długość 5 km, czas przejścia 2:30 h, przewyższenie 663 m. Szlak, jeśli chodzi o długość, niemal identyczny jak poprzedni. Natomiast dotarcie do schroniska zajmie nam nieco dłużej z uwagi na większe przewyższenie – startujemy mimo wszystko ze sporo niżej położonej miejscowości. Rozpoczyna się w dolinie potoku Buczynka, a następnie malowniczo wspina się w kierunku schroniska. Po drodze spotkamy szlak w kolorze zielonym, który również prowadzi z Korbielowa i już razem ze znakami zielonymi dojdziemy do skraju Hali Miziowej, gdzie znajduje się budynek schroniska.
• szlak zielony z Korbielowa: długość 4.8 km, czas przejścia 2:15 h, przewyższenie 620 m – dotyczy całego szlaku z doliny na Halę Miziową. Ten wariant polecam dla rodzin z dziećmi oraz seniorów i już tłumaczę dlaczego. W sezonie oraz w weekend, wzdłuż początkowego etapu zielonego szlaku, działa kolej krzesełkowa na Buczynkę. Samochodem można podjechać aż pod dolną stację wyciągu i skorzystać z tego środka transportu, co zdecydowanie skraca drogę do schroniska na Hali Miziowej. Jeśli skorzystamy z „krzesełka”, do przejścia będziemy mieli 2 km, które pokonamy w około 45 minut, gdyż zostaje tylko 170 m przewyższenia. Dlatego też ta trasa jest chętnie wybierana dla najmłodszych turystów.
• szlak czerwony z Rysianki: długość 7 km, czas przejścia 2:30 h, przewyższenie 344 m. Nie jest to szlak dojściowy z doliny/miejscowości do schroniska, ale jeden z ważniejszych szlaków łącznikowych w Beskidzie Żywieckim, stąd został umieszczony w zestawieniu. Pozwala na przejście z rozległego Gniazda Lipowskiego Wierchu i Romanki, w kierunku Masywu Pilska. Szlak jest w miarę równy, pozbawiony dużych przewyższeń, za to wspaniały, jeśli chodzi o widoki, zwłaszcza w okolicach Hali Cudzichowej. Jest to również część Głównego Szlaku Beskidzkiego.
• szlak zielony z Sopotni Wielkiej: długość 6.2 km, czas przejścia około 2:40 h, przewyższenie 645 m. Szlak rozpoczyna się przy głównej drodze w Sopotni Wielkiej, nieco powyżej wodospadu. Wędrówkę rozpoczynamy od wejścia na stoki szczytu Uszczawne Wyżne, aby następnie przejść w pobliżu studenckiej bazy namiotowej na Hali Górowej. Z tego miejsca już bardzo blisko do schroniska na Hali Miziowej. Alternatywny wariant dotarcia z Sopotni Wielkiej na Halę Miziową, rozpoczyna się przy wodospadzie i prowadzi szlakiem żółtym w kierunku Przełęczy Przysłopy, a następnie czarnym , który w okolicach szczytu Uszczawnego, łączy się z opisanym szlakiem zielonym.

Schronisko PTTK Markowe Szczawiny

Położenie: Na północnych stokach Babiej Góry, na wysokości 1180 m n.p.m., u stóp głównego szczytu Diablaka, w granicach Babiogórskiego Parku Narodowego.
Warunki i usługi: 49 miejsc noclegowych, nowoczesna jadalnia oraz bufet. Stanowi główną bazę wypadową na Babią Górę.
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak niebieski z Przełęczy Krowiarki: długość 6.3 km, czas przejścia 2:00 h, przewyższenie 314 m. Zdecydowanie najpopularniejszy szlak dojściowy do schroniska na Markowych Szczawinach. Szlak poprowadzony tzw. Górnym Płajem, polecany jest dla rodzin z dziećmi oraz osób starszych, gdyż pokonuje on stosunkowo niewielkie przewyższenie – startujemy z wysoko położonej Przełęczy Krowiarki, inaczej nazywanej Przełęczą Lipnicką. Szlak prowadzi szerokim i równym duktem leśnym, który nie będzie stanowił problemu dla najmłodszych turystów. To przy tym szlaku, w miejscu o nazwie Skręt Ratowników, rozpoczyna się sławna Perć Akademików, oznaczona kolorem żółtym – wymagający, ale przepiękny szlak wejściowy na szczyt Babiej Góry. Po około 12 minutach od minięcia Skrętu Ratowników, pojawi się schronisko PTTK Markowe Szczawiny.
• czarny szlak z Zawoi Podryzowanej: długość 5.7 km, czas przejścia 2:20 h, przewyższenie 550 m. Jeden ze szlaków rozpoczynających się w Zawoi. Ten akurat rozpoczyna się w przysiółku Podryzowana, przy głównej drodze w kierunku Przełęczy Krowiarki
• zielony szlak z Zawoi Barańcowej: długość 3.8 km, czas przejścia około 1:50, przewyższenie 481 m. Tutaj od razu pewna uwaga. Powyższe dane dotyczące długości i czasu przejścia nie odnoszą się do całego szlaku zielonego! Rozpoczyna się on w Zawoi Wilczy, ale ja rekomenduję podjechać wyżej i rozpocząć wędrówkę od parkingu, który znajduje się przy Muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego (przy okazji zachęcam do odwiedzenia). Otrzymujemy wtedy najkrótszy i najszybszy wariant dojścia do schroniska na Markowych Szczawinach.
• szlak żółty z Zawoi Czatoży: długość 7 km, czas przejścia 2:40 h, przewyższenie 588 m. Szlak rozpoczyna się w centrum Zawoi na tzw. Widłach, ale podobnie jak w przypadku szlaku zielonego, lepiej podjechać w górę doliny, aż do Czatoży, co oszczędzi nam spaceru bardzo długim odcinkiem asfaltowej drogi (ponad 3 km). Szlak żółty to chyba mój ulubiony wariant dojścia do schroniska. Po pierwsze jest on mniej uczęszczany od poprzednich szlaków. Po drugie będziemy mieli okazję przejść obok zrekonstruowanego pnia Grubej Jodły – największego drzewa z terenu dzisiejszego Babiogórskiego Parku Narodowego i najstarszej jodły na terenie całej Polski. Jej wiek był szacowany na około 600 lat. Obwód jodły w pierśnicy wynosił 6,76 m, a wysokość 65 m. Na Fickowych Rozstajach spotkamy czerwony szlak (GSB), biegnący od zachodu z Pasma Mędralowej i już razem z GSB dotrzemy do schroniska.
• szlak czerwony z Przełęczy Glinne: długość 20 km, czas przejścia 7:15 h, przewyższenie 1200 m. Na koniec zostawiłem mniej oczywisty wariant dotarcia do schroniska Markowe Szczawiny. Będziemy wędrować Głównym Szlakiem Beskidzkim od Przełęczy Glinne. Po drodze przejdziemy przez przepięknego Pasmo Mędralowej. A jeśli macie ochotę odpocząć od tłoków na szlaku, to ten wariant będzie bardzo dobrym wyborem.

Schronisko PTTK na Hali Krupowej

Położenie: Hala Kucałowa (1152 m n.p.m.), w paśmie Polic. Tak, to nie błąd, bo schronisko na Hali Krupowej, nie znajduje się na Hali Krupowej, która jest oddalona o kilkaset metrów na wschód od schroniska i znajduje się na stokach Okrąglicy. Budynek stoi na skraju Hali Kucałowej, a żeby być dokładniejszym, to na tzw. Sidzińskich Pasionkach.
Warunki i usługi: 38 miejsc noclegowych, bufet, widokowa polana z fenomenalnym widokiem na Tatry.
Popularne szlaki wejściowe:

• szlak czarny z Sidziny: długość 3.6 km, czas przejścia 1:40 h, przewyższenie 420 m. Najszybsze oraz najkrótsze dojście do schroniska na Hali Krupowej. Warto zaznaczyć, że z Sidziny, do schroniska, prowadzi jeszcze jeden szlak. Zaczyna się on w okolicach Domu Wczasów Dziecięcych i jest oznaczony kolorem zielonym . Jest on nieco dłuższy niż szlak czarny.
• szlak niebieski ze Skawicy: długość 7.5 km, czas przejścia 3:00 h, przewyższenie 697 m. Ten szlak umożliwia dojście do schroniska od strony północnej. Wędrówkę rozpoczynamy w dolinie Skawicy, we wsi o tej samej nazwie. Szlak przez około 4 km wznosi się bardzo łagodnie i przechodzi m. in. przez przysiółek Oblica. To tam znajduje się najdłuższa jaskinia w Beskidzie Żywieckim, Jaskinia Oblica – długość 436 m. Jest to jaskinia typu osuwiskowego, powstała w warstwach piaskowca magurskiego. Nie jest ona udostępniona do zwiedzania! Ostatni odcinek szlaku jest już bardziej stromy niż jego początek, ale dość szybko wyprowadza nas na północny skraj Hali Kucałowej.
• szlak czerwony z Bystrej Podhalańskiej: długość 12.5 km, czas przejścia 4:30 h, przewyższenie 867 m. Będziemy poruszać się Głównym Szlakiem Beskidzkim od wschodu. Szlak możemy rozpocząć już w Jordanowie, gdzie znajduje się dworzec kolejowy ze sporą ilością połączeń np. z Krakowem, ale wtedy dokładamy dodatkowe 6 km i 2h chodzenia.
• szlak czerwony z Przełęczy Krowiarki (Lipnickiej): długość 9.5 km, czas przejścia 3:15 h, przewyższenie 487 m. W tym przypadku również wędrujemy Głównym Szlakiem Beskidzkim, ale tym razem dochodzimy do schroniska od strony zachodniej. Wędrówka rozpoczynamy na wysoko położonej Przełęczy Krowiarki, stąd sumarycznie, na tym szlaku, nie mamy do pokonania dużego przewyższenia. Pierwszy fragment to dość strome, około 30 minutowe, podejście na Syhlec. Następnie szlak stromo schodzi ze szczytu i zaczyna powoli piąć się w kierunku szczytu Policy, przechodząc m. in. przez Cyl Hali Śmietanowej. Na Policy znajduje się ciekawy rezerwat im. Zenona Klemensiewicza, uznanego polskiego językoznawcy, który zginął w katastrofie samolotowej na zboczach Policy w 1969 roku. Po drodze miniemy pomnik, który jest jej poświęcony. Ze szczytu Policy czeka nas już łagodne zejście w kierunku schroniska na Hali Krupowej.

---

Schroniska i bacówki PTTK w Beskidzie Żywieckim – podsumowanie

Schroniska oraz bacówki PTTK w Beskidzie Żywieckim pełnią kluczową rolę w infrastrukturze turystycznej regionu. Stanowią zarówno praktyczny punkt odpoczynku na szlaku, jak i element dziedzictwa górskiego, który pozwala doświadczyć autentycznej atmosfery beskidzkich pasm. Każdy z wymienionych obiektów oferuje niepowtarzalne widoki, ciekawe szlaki dojściowe oraz szeroki wybór usług dla turystów i miłośników aktywnego wypoczynku. Bez względu na wybór trasy, odwiedziny w którymkolwiek z tych schronisk to gwarancja udanych górskich przeżyć oraz komfortowego odpoczynku po dniu pełnym emocjonujących wędrówek.

Autor: Piotr Morawiec, doświadczony przewodnik beskidzki i pilot wycieczek.